1912.
godine Staljin je na partijskoj konferenciji u Pragu izabran u boljševički
Centralni komitet. 1917. god. bio je urednik lista Pravda dok su Lenjin i najveći
deo boljševičkog rukovodstva bili u izgnanstvu. Nakon Februarske
revolucije Staljin i odbor urednika Pravde pružili su podršku privremenoj
vladi Kerenjskog i navodno odbili da objave Lenjinov članak u kome je
pozivao na njeno rušenje. Kada se Lenjin vratio iz izgnanstva objavio je
Aprilske teze koje su dodatno učrvstile njegov položaj.
U aprilu 1917. godine Staljin je izabran za člana Centralnog komiteta kao
treći po redu po broju glasova partije, da bi u maju iste godine bio
izabran za člana Politbiroa Centralnog komiteta; na ovoj funkciji ostao je
do kraja života.
Prema
svedočenjima mnogih očevidaca Staljin je imao minornu ulogu u
revoluciji od 7. novembra koju je uveličao po dolasku na vlast. Međutim,
mnogi pisci kao što je Adam Ulam naglašavaju da je svaki čovek u
Centralnom komitetu imao svoje zaduženje.
Tokom
građanskog rata u Rusiji i Poljsko-Sovjetskog rata Staljin je bio politički
komesar u Crvenoj armiji. Njegov prvi položaj u vladi bila je funkcija Narodnog
komesara za nacionalna pitanja (1917-23). Takođe, bio je Narodni komesar za
radničku i seljačku inspekciju (1920-23) i član Centralnog izvršnog
komiteta Skupštine Sovjeta (1917).
U aprilu 1922. god. Staljin je postao generalni sekretar vladajuće
Komunističke partije, funkcija koja će vremenom postati najznačajnija
u zemlji. Ova pozicija nije bila previše omiljena u partiji ali je Staljin u
njoj video odličnu osnovu za sticanje uticaja i moći. Ova funkcija
imala je značajnog uticaja na donošenje odluke ko sme da pristupi partiji
što mu je omogućilo da partijske redove popuni svojim pristalicama.
Sticanje širokih ovlašćenja u Staljinovim rukama izazvalo je zabrinutost
kod umirućeg Lenjina koji je u svom političkom testamentu pozvao na
njegovo uklanjanje. Međutim, ovaj dokument je ostao u tajnosti zahvaljujući
članovima Centralnog komiteta od kojih su mnogi takođe bili
kritikovani u testamentu.
Posle
Lenjinove smrti u 21.1. 1924. god. Staljin, Kamenjev i Zinovjev su zajedno
preuzeli upravljanje partijom ideološki se pozicionirajući između
Trockog (predstavnika levog krila partije) i Bukharina (na desnom krilu partije).
Tokom
ovog perioda Staljin se odrekao tradicionalne boljševičke doktrine o
sprovođenju internacionalne revolucije u korist politike izgradnje
socijalizma u jednoj zemlji što je bilo u direktnoj suprotnosti sa teorijom
Permanentne revolucije čiji je tvorac bio Trocki. Staljin će uskoro
promeniti stranu i prikloniti se Bukharinu. Zajedno su se suprotstavili
opoziciji koju su činili Trocki, Kamenjev i Zinovjev. Do 1928. god. (prva
godina petogodišnjeg plana) Staljin je postao vrhovni vođa, a Trocki je
sledeće godine prognan. Uspevši da izmanevriše Buharinovo desno krilo
partije Staljin je zagovarao kolektivizaciju i industrijalizaciju i može se reći
da je u potpunosti preuzeo kontrolu nad partijom i državom. Ipak popularnosti
pojedinih lidera kao što su Sergej Kirov i tzv. Ruitin Afer onemogućavala
je Staljinu da ostvari potpunu vlast sve do velike čistke koja je
sprovedena u periodu od 1936. do 1938. god.
vrh
stanice