Prekid sa srednjim vijekom oznacila je renesansa.Ona je jedan od najkrupnijih pokreta u kulturi zapadne Evrope,koji je doveo o preokreta u nauci,filozofiji,knjizevnosti i likovnim umjetnostima.Italija je zemlja u kojoj je umjetnost renesanse nasla svoj najvisi izraz,jer je u njoj najprije doslo do razvoja gradova i gomolanja bogastva u pojedinim gradjanskim porodicama.
Uporedo sa materijalnom,razvijala se i duhovna kultura,koja se izrazila u sve vecem interesovanu za anticku umjetnost.Nosioci te nove kulture bili su humanisti,koji su kulturu usmjerenu prema covjekusuprostavljali skolastickoj nauci i teologiji.Za italijanske humaniste srediste univerzuma vise nije Bog,vec covjek.Humanisti su sakupljali i proucavali anticke rukopise,ucili grcki i latinski jezik,istrazivali ostatke anticke arhitekture i skulpture.Razivijena samosvijest i samopouzdanje momogucili su im da slobodno biraju uzore,koje nalaze u antici i u prirodi,da donose zakljucke i da ih analiticki obradjuju.Stvoreno je naucno i racionalno shvatanje svijeta i ojacala je individualnost italijanskog i evropskog gradjanina.Humanizam se zalagao za pravo pojedinca da se sluzi svojim razumom i da vjeruje u ispavnost svojih zakljucaka.Eksperimentalna nauka se razvijala kao posljedica neposrednog posmatranje prorode i zivota.Zasnovna na empirijskom dozivljaju svijeta i kritickom odnosu prema autoritetim,renesansa je oslobodila bujicu stvaralacke energije najprije u Italiji i Nizozemskoj,a zatim u Njemackoj i Francukoj.
Svijet u kome se pojavio renesansni umjetnik bio je mnogo slozeniji od svijeta njegovih prethodnika.Umjetnost ne samo da je bio prijatelj humanista,folozofa i knjizevnika vec je i sam bio univerzalno obrazovan i svestran stvaralac.Mnogi su bili istovremeno arhitekti,skulptori,slikari,naucnici i pjesnici.Upuceni na prorodu,proucavali su optiku i ustanovili zakonitosti linearne i vazdusne perspektive.Znacajan predmet proucavanja umjetnika bilo je i ljudsko tijelo,njegova anatomska struktura,zakoni pokreta i proporcijaod kojih zavisi njegova ljepota.
Preteca renesansne umjetnosti u Italiji u XIV vijeku je firentinski slikar Djoto.Njegove freske u Kapela del Arena u Padovi znace smio i skoro radikalan prekid sa vizantijskom tradicijom koja je u Italiji bila veoma jaka.On se na ovim freskama oslobodio velikih povrsina zlata,koristeci umjesto njega prirodne bije predmeta-lokalni ton.Djoto,medjutim,lokalni ton diferencira svijetlo-tamnim da bi predmetima i figurama dao voluminoznost i cvrstinu prirodnih oblika.Kompoziciju svojih slika Djoto je zamislio u prostoru u koji unosi i skromne elemente Pejzaža.Volumenima figure i stijena on stvara plitku pozornicu i zato se dogadjaj odigrava u prvom planu,pred posmatracem,na nivou njegovog pogleda.Djoto je bio prvi slikarkoji je podjdnako vodio racuna o prostoru slike i prostoru posmatraca.Na Djotova iskustva nadovezaće se mnogi slikari rane renesanse.
