O Gothic Metalu kao muzičkom žanru nije lako pisati, iz prostog razloga što je gotovo nemoguće odrediti njegove granice, početke i pravce razvoja, a mišljenja o njemu se toliko razlikuju da se kreću od njegovog priznavanja za dominantni heavy stil 90-tih, pa sve do potpunog negiranja kao samostalnog muzičkog pravca. Po mom ličnom mišljenju, nijedna od ovih kvalifikacija nije tačna, ali da GM ima svoje stabilno mjesto u metal hijerarhiji, to je sigurno. Na ovom mjestu neće biti riječi o Gothic pokretu, iz kog GM, logično, vuče svoje korijene, ali treba spomenuti da je Gothic nastao na prelazu iz 70-tih u 80-te u Engleskoj, kao underground subkultura oličena u mračnoj muzici baziranoj na post panku ili new wave-u, i još mračnijem izgledu fanova i bendova (Bauhaus, The Sisters Of Mercy, Joy Division, Siouxsie & The Banshees, Dead Can Dance, Cocteau Twins - da pomenemo samo neke od najpoznatijih u 80-tim). Neke osnovne odrednice Gothic-a uopšte mogu se primijeniti i na GM kao njegov subžanr:

	muzika i tekstovi tamni, ispunjeni depresijom - preovladavajući mrak, u oblačenju i poruci
	simboli i obilježja smrti - lobanje, vješala, kovčezi, groblja, spomenici - služe kao ikonografija, scenografija na koncertima, i kao izvor simbola i metafora u pjesmama
	uopšte fasciniranost smrću, i životom poslije nje. Veoma česti gosti u stihovima su mitska bića: vampiri, duhovi, vukodlaci... (ovo posebno važi za neke predstavnike Gothic Metala, i nije generalna karakteristika svih goth bendova)
	ezoterična učenja: alhemija, astrologija, magija...
	zatvorenost u sebe, itd.

Gothic se odavno razgranao na veliki broj potpravaca, npr. Proto Gothic Rock, Gothic Rock, Electro Gothic, Medieval, Gothic Ethereal, Ethno-Gothic, Gothic Folk, itd. - uključujući tu i Gothic Metal (Doom-Gothic). GM je nastao tako što je sve više metal bendova unosilo goth elemente u svoj zvuk, ali bilo je i gothic rokera koji su prihvatili heavy standarde. Svako je to činio na svoj način, a značajna je i velika bliskost sa u prvom redu Doom Metalom (čiji su rodonačelnici bili još Black Sabbath, ali termin tad nije postojao), zatim česta izmiješanost sa Death i Black zvukom. Zbog toga GM nema svoju strogu žanrovsku definiciju i u njega je moguće svrstati veliki broj grupa, ali i vrlo mali, zavisno od strogosti selekcije.

Pored gore navedenih osobina, opštih za Gothic, GM naravno sadrži i svoju metal komponentu: veoma distorzirane gitare, moćnu ritam sekciju, mračne i duboke vokale. Muzika je najčešće spora, ali ne mora biti, zatim melodična, i nekako "atmosferična". Ta depresivna i sveprožimajuće tamna atmosfera je najprepoznatljivije obilježje žanra, a pored spomenutih osnovnih instrumenata u njenom kreiranju često učestvuju i neki za metal manje karakteristični: piano, orgulje, violine, čela, sintisajzeri, a sve uz bitnu ulogu ženskih backing vokala.

Metal bendova goth usmjerenja ima na gomile, i ovdje će se pružiti nešto detaljniji osvrt samo na neke od njih, ali bi bilo pošteno makar pokušati nabrojati najvažnije predstavnike. Evo ih, bez podjele na dalje podžanrove: