|
STARI SLOVENI
|
|
Porijeklo
Danas se smatra
da su Sloveni grupa naroda koja početkom XXI veka naseljava trideset pet
posto teritorije Evrope i veliki deo Azije i dijeli se na tri
grupe:
Istočne Slovene (Rusi, Belorusi i Ukrajinci), Zapadne Slovene (Poljaci,
Česi, Slovaci i Lužički Srbi – poslednje neki autori smatraju
naslednicima Baltičkih Slovena) i Južne Slovene (Srbi, Hrvati, Slovenci,
Makedonci i Bugari, uz Crnogorce i Bošnjake kao pripadnike ove grupe
naroda, u novije vrijeme osamostaljene). Četvrta grupa, nekadašnji
Pomeranijski, Polapski ili Baltički Sloveni, danas više ne postoji, već
je u potpunosti germanizovana, izuzev Lužičkih Srba.
|
|
Jezici
Slovenski jezici su i danas veoma slični, a u prošlosti su međusobne
razlike bile još manje. Najstariji slovenski jezik, od kojeg su se
razvili svi slovenski jezici, naziva se protoslovenski ili praslovenski.
O njemu se danas ne zna mnogo jer nema spomenika najranije slovenske
pismenosti. On datira možda čak i s kraja III milenijuma prije
nove ere, a zbog činjenice da je u X i XI veku još uvek postojala
nesumnjiva jezička bliskost međusobno udaljenih slovenskih plemena, neki
naučnici smatraju da je praslovenski jezik postojao sve do tog vremena,
postepeno prerastajući u današnje slovenske jezike.
|
Religija i običaji
Reč
bog postoji u svim
slovenskim jezicima i nije došla sa hrišćanstvom: još u starim hronikama
pominju se Dajbog, Stribog, Crnobog... Ideja o više bogova prisutna je
čak i u Bibliji, uprkos tome što je, za razliku od politeizma starih
Slovena, hrišćanska vjera monoteističkog tipa (vjera u jednog Boga);
veoma je teško na drugi način protumačiti stihove koji govore o
stvaranju prvog čovjeka: „I reče Gospod Bog: ’Eto, čovjek posta
kao jedan od nas’“, ili: „Potom reče Bog: ’Da načinimo čovjeka po svom
obličju, kao što smo mi.’“ Same početke mnogoboštva, po mnogima,
predstavlja obožavanje prirodnih elemenata, vatre, vode i zemlje, dok
kasnijim razvojem dolazi do obožavanja rastinja i najudaljenijeg pretka;
takav razvoj prvih kultova zapažen je u celom svetu. Kumstvo je veoma
stara religijska ustanova, prisutna vjerovatno od najranijih vremena,
koja uz bratimstvo predstavlja dogovorno ili „božansko“ srodstvo. I
kumstvo i bratimstvo uspostavljaju mistično i neraskidivo krvno srodstvo
koje se sklapa ceremonijalno, uzajamnim simboličnim mešanjem ili
ispijanjem krvi, uz pristanak i prisustvo božanstva.
|
|