- 5.1 Uvod
- 5.2 Menadžer datoteka
- 5.3 Operacije sa datotekama/direktorijumima
- 5.4 Podešavanje okruženja
- 5.5 Sistemski alati
- 5.6 Paneli
- 5.7 Programi
- 5.8 Radna površina(Desktop)
Jedna od glavnih odlika svih
sistema temeljenih na UNIX-u su mnogobrojne mogućnosti,
odnosno mogućnost izbora. Tako stvari stoje
i sa grafičkim okruženjima. Na gotovo svim većim distribucijama Linuxa
dolaze
dva ili više grafičkih okruženja. Dok operativni sistem Windows ima
samo jedno
grafičko okruženje, Debian GNU/Linux osnovnom instalacijom nudi dva
grafička
okruženja, a upotrebom sistema paketa, možete instalirati još četiri.
Grafička okruženja nude
veliku
mogućnost
prilagođavanja, jer praktično možete urediti i prilagoditi svojim
potrebama
svaki njihov dio. Ali glavna razlika se može uvidjeti u načinu tog
prilagođavanja. Iz tog razloga danas postoje dva glavna grafička
okruženja –
GNOME i KDE, koja možemo okarakterisati kao složene, jer je njihova
zajednica
korisnika prilično velika, a samim tim postoji i veliki broj alata za
uređivanja (tema, stilova, ikonica, “spravica” i sl.). U
zadnje vrijeme, znatno
je porasla popularnost okruženjima XFCE i Enlightenment, koja obiluju
grafikom
i efektima, kao i velikim mogućnostima prilagođavanja, ali nedovoljno
kako bi mogli konkurisati GNOME-u i KDE-u. Pored navedena četiri,
možete
instalirati i nešto grafički siromašnija, ali zato
poprilično brza i
neopterećena okruženja, poput Fluxbox-a i Blackbox-a, koja nisu
previše
zahtjevna pa su samim tim namjenjena radu na slabijim računarima.
Podrazumjevano grafičko
okruženje na Debian GNU/Linux-u je GNOME. Ovo
grafičko okruženje je nešto siromašnije softverom od KDE (kvantitetom,
ali ne i
kvalitetom), ali podjednako (ako ne i više) prilagodljivo i nudi
mogućnost
izbora srpskog jezika. GNOME krasi prvenstveno elegancija, red, velika
mogućnost prilagođavanja, brzina i praktičnost. Takođe, svaki program
napravljen za ovo okruženje tj. baziran na bibliotekama ovog okruženja
se može
okarakterisati kao proizvod vrhunskog kvaliteta, kako estetskog, tako i
funkcionalnog. Važno je napomenuti da sav softver koji je pravljen za
KDE
okruženje možete pokrenuti i na GNOME okruženju, ali je brzina samog
izvršavanja
nešto sporija. Važi i obrnuto.
Kada se učita Debian GNU/Linux, automatski se pokreće grafičko
okruženje. Prvo što se pojavljuje je menadžer pristupa tj. GNOME Desktop Manager (GDM).
- U polje username unijeti korisničko ime, a potom kliknuti na dugme OK ili pritisnuti tipku ENTER.
- Zatim unijeti šifru u polje password i potvrditi sa ENTER ili klikom na dugme OK.
U slučaju da je unešeno nepravilno korisničko ime ili šifra, GDM će se resetovati uz upozorenje. Potrebno je ponoviti postupak.
- Pokrenuti emulator konzole (terminal) klikom na crnu ikonicu.
- Komandom su pristupiti nalogu administratora sistema, a potom kucati:
#dpkg-reconfigure
locales |
- Po uspješnom pristupanju konfiguratoru jezičkih paketa, upotrebom tipki za navigaciju na tastaturi, pronaći sljedeće linije :
sr_YU.UTF-8@cyrillic -- paket za instalaciju srpskog jezika na ćirilici
Izabrati obje linije tipkom SPACE (pojavljuje zvjezdica(*) između ugličastih zagrada kod izabrane linije). Sa tipkom TAB izabrati OK, potom ENTER.
- Izabrati željeni raspored tipki na tastaturi. Po uspješnoj instalaciji, kombinacijom tipki ALT+CTRL+BACKSPACE resetovati grafičko okruženje.
- Ponovnim pokretanjem pojavljuje se ekran za pristup. Izabrati meni Language, potom stavku N-Z i u zavisnoti toga na kom pismu želite da bude prevod, izabrati jednu od ponuđene dvije opcije.
- U polje username ukucati svoje korisničko ime.
- U polje password ukucati šifru.
- GDM će pitati da li želite da data promjena bude primjenjena samo za ovaj pristup ili za sve ostale, izabrati Make Default, čime promjenu postavaljte kao podrazumjevanu za buduće pristupe.
