|
Rafael Santi
Raffaello (Urbino, 6. aprila 1483. -
Rim, 6. aprila 1520.), italijanski slikar i graditelj. Pravo ime mu je
bilo Raffaello Santi.
Bio je učenik kod svog oca zlatara i slikara Giovannija Santija. U
početku slika svoje prve Bogorodice, a dolaskom u Firencu na njega
utječu toskanski majstori, te radi velike oltarne slike Bogorodice s
djetetom, djelomice u pejzažnim ambijentima. U Rimu je boravio u službi
papa i oslikao je tri odaje u Vatikanu freskama s historijskim,
mitološkim, alegorijskim i biblijskim temama. Kao graditelj je
sljedbenik kasnog Bramanteova stila, a bio je vođa gradnje bazilike Sv.
Petra.
U Raffaellovu slikarskom djelu došao je do punog izražaja duh visoke
renesanse sa svojim zanosom za klasičnu harmoniju i idealnu ljepotu. Kao
objektivna vrijednost u slikarskoj umjetnosti ostaju čistoća njegovih
crteža, jasnoća kompozicije, vedrina kolorita i neposredna ljudska
realizacija portreta. Raffaello je izvršio golem uticaj na svoje učenike
i saradnike. Njegov crtež i kompozicija bili su uzor mnoštvu njegovih
sljedbenika.
Od jeseni 1504. Raffaello
boravi i radi u Firenci na svojim prvim slikama. Tu se upoznaje sa
radovima ondašnjih slikara, Leonarda da Vinčija, Andree del Sarta,
Michelangela i Fra Bartolomea. U Firencu je došao sa namjerom da ostane
nekoliko mjeseci i da prostudira radove tih slikara, međutim tu ostaje
četiri godine i 21. aprila 1508. potpisuje pismo koje je poslao svom
stricu sa "Rafaelo. Slikar u Firenci". U međuvremenu boravi na kratko u
svom rodnom mjestu Urbino i u Peruđi. U tom vremenu nastaju njegove
poznate slike o majci "Božijoj"; Madonna u zelenom (1505, Sveta Familija
(1507), Vjenčanje djevice Marije (1504.
Krajem 1508. po preporuci Bramantesa Raffaello dobija poziv od pape
Julija II da dođe u Rim da bi ukrasio privatne odaje sa freskama u
Vatikanu. U Rimu dobija nalog za nalogom od pape, da freskama uljepša
tri sale (Stance). Devet godina je radio na te tri Stance u
Vatikanu:1509. - 1511. u tom vremenu je radio na prvoj sali Stanza della
Segnatura.
1511. - 1514. Stanza
d'Eliodoro
1514. - 1517. Stanza dell'Incendio di Borgo
1511. godine Raffaello upoznaje Mikelanđela koji je radio plafon poznate
Sikstinske Kapele.
Kroz poznanstvo sa
Sebastijanom del Pjombom, koji je također u to vrijeme radio u Rimu,
Raffaello se upoznaje sa venecijanskim slikarstvom. Kod svih fresaka
koje je Raffaello uradio za Vatikan, pomagali su mu učenici iz njegove
radionice kao i ostali radnici koje je on angažovao.
Kod programa za Sala di Constantino za koju je Raffaello napravio idejnu
skicu očigledno je malo figura koje je on lično svojom rukom nacrtao,
dalje izvođenje preuzeli su njegovi učenici od 1520. do 1524. Giulio
Romano i Giovanni Francesco Penni.
Tokom radova na stancama umire papa Julije II 21. februara 1513. i
Giovanni de Medici dolazi kao papa Leo X na prijestolje 11. marta. I
novi papa je također bio privržen Raffaellu i nakon smrti Bramantesa 11.
marta 1514. proglašen je za nasljednika, i već 1. aprila te iste godine
Raffaello postaje arhitekta i izvođač radova.
1515. postaje konzervator antičkih monumenata u Rimu, a pri tom ga
podržava njegov prijatelj Baldasare Kasfiljone, novembra te godine
kupuje Raffaello kuću u Borgo. 20. decembra 1519. su prvih sedam tepiha
koji su u Flamenskoj tkani, okačeni na zidove u "Sikstinskoj Kapeli".
Na veliki petak, 6. aprila 1520. u 37. godini života Raffaello umire od
neprekidne visoke temperature. Sahrana se izvršila sljedećeg dana uz
veliku počast, a sahranjen je u Panteonu.
|