SOKRAT  

                                                            biografija    izreke     filozofija     predsokratovci   sudjenje sokratu    kviz    galerija

Predsokratovci

Tales (oko 625-545. prije Hrista) smatra se prvim od sedmorice mudraca i prvim filozofom.Smatrao je da je priroda jedna(monizam) i da je svaka stvar prožeta životom.Po njegovom mišljenju,u osnovi svega bila je voda.Bio je materijalista.Talesov značaj za nauku je u sljedećem:prvi je podijelio godinu na 365 dana,prvi je izračunao visinu piramida i razdaljine između objekata na vodi,bio je inžinjer hidraulike koji je prvi skrenuo tok rijeke. Smatrao je da je zemlja ravna ploča koja počiva na vodi.

Anaksimandar (oko 610-546. prije Hrista) je bio Talesov sugrađanin,prijatelj i učenik.Smatra se prvim helenskim filozofskim piscem.Autor je najstarijeg helenskog filozofskog djela "O prirodi".Smatra se i praocem geografije.Njemu se pripisuje izrada prve geografske karte.Uzrok nastanka svih stvari nazvao je  apejron.

Anaksimen (oko 588-525. prije Hrista)je smatrao da suština čovjeka i kosmosa jeste bezgranični vazduh.Često identifikuje vazduh i dušu.On je prvi na svjetlo dana izveo i sva četiri osnovna elementa(zemlja,voda,vazduh i vatra) što će kasnije imati veliki značaj u filozofiji i nauci.

Ksenofan (oko 580-485. prije Hrista) je smatrao da "Sve Što jeste jeste Jedno ili Bog".Bog je za njega Jedno,koje je bez početka,sredine i kraja,i koje sve vidi,sve čuje i sve promišlja.

Parmenid (oko 540-480. prije Hrista)je najpoznatiji elejski filozof.Parmenidov značaj je u tome što je prvi ukazao na razlike između jedinstva i mnoštva,mirovanja i kretanja,racionalnog i čulnog,suštinskog i pojavnog.Aksiomatski stav njegove filozofije je: "Bivstvo jeste a nebivstvo nije".Prema Parmenidu Bivstvo ima sljedeće karakteristike:nije vidljivo,nenastalo je,neuništivo,nalik na kuglu,bez početka i svršetka,nepokretno.

Zenon (oko 490-430. prije Hrista)je tvorac negativne dijalektike.Napisao je 4 aporije kojima je želio da dokaže da kretanje ne postoji.Te aporije bile su Ahil i kornjača,Strijela,Stadion i Dihotomija.

Heraklit je pisao fragmente koji su teško razumljivi.Po njegovom mišljenju u osnovi svega je promjena.Cijenio je samo znanje koje je bitno ili suštinsko,kvalitativno,a ne kvantitativno.Poznat je i pod nadimkom Mračni,vjerovatno zbog teško dokučive dubine njegove filozofije.

Pitagora (oko 582-496. prije Hrista) je sebi pripisivao polubožanski karakter,tvrdeći:"Postoje ljudi i bogovi i bića kao Pitagora."Priča se da su ljudi u njegovo vrijeme bili ubijeđeni da je on otijelotvorenje Apolona,osnivača proročišta u Delfima.Najpoznatiji je svakako po svojoj geometrijskoj teoremi o odnosu kateta i hipotenuze u pravouglom trouglu.Pitagora je takođe poznat i kao čovijek koji je prvi upotrijebio izraz filozof.